కబుర్లు

చనిపోవడమంటే?

14-జూన్-2013

నా గతం తో ముడిపడిన విషయాల్లో చావు కూడా ముఖ్య పాత్ర వహించింది..

నా చిన్నప్పుడు అందరిల్లలో ఎప్పుడో ఒకసారైన శుభకార్యానికి సన్నాయి మేళం మొగుతుండేది. కాని మా ఇంట్లో ఎప్పుడు చావు డప్పే.. మా బాపుని మా బాపమ్మ తాతయ్య దత్తత తీసుకున్నారు మా తాత వాళ్ళ అన్న దగ్గరినుండి.

ఆ రకంగా మా బాపు తరపున నాకు ఇద్దరు తాతయ్యలు ఇద్దరు బాపమ్మలు ఎం జరిగిందో ఏమో నాకు ఊహ వచ్చే సరికి మేము బాపు పుట్టిన ఇంట్లో ఉన్నాం..

ఇక మా బాపమ్మకి మా అమ్మ అంటే ఎంత ఇష్టమంటే డబ్బా నిండా కిరోసిన ఒంటి పై పోసి కాల్చే అంత.. బిక్కు బిక్కు మంటూ గుడ్లు తెలేయడం తప్ప ఏమి చేయలేను. అమ్మ నన్ను తన వెనకాల దాచుకునేది. అన్నయ అక్కయ స్కూల్ కి వెళ్ళే వారు. బాపు పొద్దున్నే పనికి బోయేటోడు. ఇక బాపమ్మ కి అమ్మంటే ఎందుకంత కసియో నాకు తెలీదు. పొయ్యి దగ్గర ఏడుస్తూ వంట చేయడం తప్ప ఎప్పుడు ఎదురు మాట్లాడినట్టు నేను ఎరగను.. తన తీరు తెన్నులు దినదినాబివ్రుద్ది చెందుతూ రోజుకోరకమైన హింస పెట్టేది. ఇవన్ని భరించడమే తప్ప ఏ రోజు బాపుకి కాని వేరే ఎవ్వరికి గాని చెప్పేది కాదు..

రోజు అవుతున్న గొడవలు చూడలేక ఆ గల్లిలో ఉండే ఓ తాత ఆయన్ని మా బాపు చిన్న నాయన అని పిలిచెటోడు. ఓ రోజు అర్ధ రాత్రి పనికిబోయి వస్తుంటే ఇంట్లోకి పిలిపించి. ఏరా మొగిలి ఇక్కడెందుకుంటున్నావ్ రా నిన్ను దత్తత తీసుకున్న అవ్వ అయ్యలు ఎం పాపం చేసారురా ఇల్లు లేదా ముంగిలి లేదా నీ కన్నోల్లని చూసుకోడానికి మీ అన్న గాడు లేడా!! వాల్లనెవరు చూసుకుంటారు రా.. పాపం ఆ పొల్లని సూస్తే సయిస్తలేదు రోజు రోజుకి దానికి నరకం జూపిస్తాంది మీ అవ్వ ఇయ్యాల గ్యాసు నూనె ఒంటి మీద బోసింది దబ్బున మేము అందుకునే సరికి సరిపోయింది కాని ఇయ్యాల ఆ పొల్ల పాణం పోయేటిదే.. ఆ పొల్ల కి ఏమన్నైతే నీ పిల్లల గతేంది. నువ్వా తాగుబోతు గానివి.. ఇగోరా నీ మంచి కోరి జెప్తున్న. సక్కగా ఆ ఇంటికి బో.. అని..

ఆ రోజు నాకింకా గుర్తు పొద్దున్న పుట్టిన భయం ధాటికి నిద్ర నా దగ్గరికి రావట్లేదు. రోజు లాగే అమ్మ బాపుకు అన్నం పెట్టి పక్కన కూచుంది. ఏమైంది గట్లున్నావ్ అని అడిగాడు. నాకేమైంది మంచిగనే ఉన్న అంటూ కొంగు బుజం మీద కప్పుకుంది. రేపు మనం ఆ ఇంటికి పోతున్నాం పిలగాండ్లని స్కూల్ కు పంపకు. ఇక ఆన్నే ఉందాం.. అని చెప్తున్న బాపు కళ్ళలోని నీటి తెర దీపం వెలుగులో ఇంకా కనపడుతూనే ఉంది.

తెల్లగా తెలవారింది. నేను లేచే సరికి బాపు పనికి బోలె, అన్నయ అక్కయ కూడా స్కూల్ కి బోలె.. అందరు కలిసి సామాను మూట గడుతున్నారు. అన్నయ్య నులక మంచం ఎత్తి సిద్ధమయ్యాడు. అక్కయ కట్టెల సంచిలో కొన్ని బోళ్ళు పెట్టి పట్టుకుంది. బాపు పెద్ద సైకిల్ కి పెద్ద మూట కట్టుకున్నాడు. అప్పుడే లేచిన నేను ఒంటి మీద పడ్డ నిమ్మ పూతని దులుపుకొని ఓ సారి నిమ్మ చెట్టుకేసి చూసా.. ఆ చెట్టు లాగే అమ్మకి సహనం ఎక్కువ. అన్ని సర్దుకొని బయటికొస్తుంటే బాపుని పట్టుకొని వెల్లకని బాపమ్మ ఏడుస్తోంది. నేనేడికి బోతున్ననే ఆ ఇంటికేగా.. అదేమో దూరం ఉన్నట్టు చేస్తున్నావ్ పది ఇండ్ల దూరమే గాధవ్వా.. అనుకుంటూ బయల్దేరాం నిజమే కరక్టుగా లెక్క బెడితే ఐదిండ్లు దాటంగానే వచ్చింది ఆ ఇల్లు.. ముందుగానే మా అన్న చెప్పినట్టున్నాడు ఆ బాపమ్మ కి ఇంటి బయటనే నిల్చొని చూస్తోంది. అల చేరుకున్నామో లేదో.. మా బాపుని దగ్గరికి తీసుకొని ఇంత కాలానికి ఈ అవ్వ గుర్తోచ్చిందారా అంటూ దగ్గరికి తీసుకొని కళ్ళ నీళ్ళు పెట్టుకుంది. లోపలికి అడుగుపెడుతుండగా..నన్ను తన చంకనెత్తుకుంది. నాకు ఊహ మోదలైంది అప్పటి నుండే కావచ్చు తనని మొదటి సారి చూస్తున్నట్టుగా అనిపించింది. అంతకు ముందు మేము ఈ ఇంట్లోనే ఉండే వాళ్ళమంటా నాకెంతకి గుర్తు రాలేదు. ఏవి గుర్తు రాకపోవడం గురించి ఆలోచిస్తుంటే బహుశా నా బాల్యం ఆ క్షణం నుండే మొదలయ్యిందేమో.. ఈ బాపమ్మ మా అమ్మని ముద్దుగా సరోజనవ్వ అని పిలిచేది.

ఈ ఇంటికి మారాక అమ్మకి కాస్త ఊరట లబించింది. నన్ను కూడా స్కూల్ కి పంపడం మొదలు పెట్టింది. నేను రెండో తరగతి లో ఉన్నాననుకుంటా మా పెద్ద బాపమ్మ ఇంటికొచ్చింది ఏ మాత్రం కోపం గాని ఎలాంటి అసహనం ప్రదర్శించ కుండానే ఇంట్లోకి పిలిచి మర్యాదలు చేసింది మా అమ్మా.. మా అన్న మాత్రం గట్టిగానే తిట్టాడు ఎందుకోచ్చినావ్ అని. అమ్మ కల్పించుకొని తప్పు అలా మాట్లాడొద్దని అన్నయ్యని బెదిరించింది. ఇద్దరు బాపమ్మలు కాసేపు మాట్లాడుకొని పోయ్యోస్తవ్వా.. అనుకుంటూ వెళ్తూ వెళ్తూ నా చేతిల ఆటాన బిళ్ళ పెట్టి వెళ్ళింది.

చీకటి పడింది అమ్మ బుజంపై తలపెట్టి కడుపు మీద చెయ్యేసి పడుకున్న. అమ్మ నను దగ్గరికని తీసుకొని అట్ట తో విసురుతోంది.”అమ్మ.. ఆ బాపమ్మ ని ఎందుకు తిట్టలేదు నువ్వు” అని అడిగా. తప్పొప్పులు లెక్క లేస్తూ పైన దేవుడు రాసుకుంటూ ఉంటాడు. పాపం జేసినోల్లందరు ఏదో ఓ రోజు ఆళ్ళ పాపం తెలుసుకుంటారు. ఆల్లు తప్పు చేసారని మనం తప్పు చేస్తే ఇగ దేవునికేం పనుంటది. అమ్మ చెప్తోందంటే నిజమే అయ్యుంటది నిజంగానే దేవుడు అందరు లెక్కలు చూస్తున్నాడేమో.

కాలం తన పని తాను చేసుకుంటూ దొర్లుకుంటూ పోతున్న రోజుల్లో మా పెద్ద బాపమ్మ మళ్లీ వచ్చింది. మా అన్నయ నులక మంచం వేసాడు దాని మీద అమ్మ చేద్దరేసి కూచో అత్తా అని కుచోబెట్టింది అమ్మ కింద కుచున్నది బాపమ్మ పక్కన మంచం మీద నన్ను కూచోబెట్టుకున్నది. అన్నయ్య అక్కయ్య అటు పక్కన కూర్చున్నారు. నన్ను ముద్దు చేస్తూ మా చిన్న నాయన కూడా బడికి బోతాండ మా నాయనే.. అంటూ అప్పుడప్పుడే వచ్చిన కొత్త ఆటాన బిళ్ళ ఒకటి చేతిలో బెట్టింది. మంచిగ సదుకొవాలా.. పిల్లల్ని మంచిగా జూసుకో అవ్వ అంటూ మా అమ్మకి చెప్తూ ఉన్న పలానా మంచం లో వెనక్కి వాలింది. నవ్వుతూ మా అమ్మతో బిడ్డ నేను పురుగుల మందు దాగిన ఇగ సచ్చిపోతా కొడుకుని బిడ్డల్ని జాగ్రత్త గ జూసుకో అని చెప్తుండగా నోట్లో నుండి నురగలు వస్తున్నాయి బాపమ్మ కొద్ది సేపు కడుపును ఒత్తుకొని ఒత్తుకొని ఆగి పోయింది. మా అమ్మ బయటికొచ్చి అరుస్తూ అరుస్తూ ఇంటి చుట్టూ పక్కలోల్ల అందరిని పిలిచింది. మా ఇంట్లో ఎప్పుడు చూడనంత మంది గుమి గూడారు రిక్షాలో గాంధీ ధవఖనకి తీసుకెళ్ళారు. గ్యాసు మొద్దు పెట్టి ముక్కులకి పైపులు తొడిగి ఏమో చేసిండ్లు లాబం లేదు చచ్చిపోయింది ఇగ ఇంటికి తీసుకుబొమ్మన్నారు.

మా బాపుకు మా బాపుకన్న ముందు ఇంకో ఇద్దరక్కలు ఒక అన్న ఉన్నారు. మా బాపు వాళ్ళ అన్నకి నా ఐదో తరగతిలో అయ్యింది పెళ్లి. నాకు పాతికేల్లోచ్చిన కూడా తానేంటో ఇంకా అర్ధం కాలేదు. నా దగ్గర ఒక్క రూపాయి లేదు అది చస్తే నాకేంది అని మాట్లాడాడు..

మళ్ళీ మా బాపుకి బుద్ది చెప్పిన ఆ తాతే పైసలిస్తే శవాన్ని సాగనంపే పనులు మొదలైనయ్.. ఎన్నడు చూడని జనాలు మా ఇంట్లో మా ఇంటి చుట్టూ గుమి గూడారు. బాపమ్మని పాడే మీద పడుకోబెట్టారు. చావు డప్పు మోగడం మొదలయ్యింది ఆ శబ్దానికి నా గుండె భయం భయంతో వణికింది. చుట్టూ ఒకటే ఏడుపులు ఒక్కసారిగా మూకుమ్మడిగా నన్ను మధ్యలో కూర్చోబెట్టి నా చుట్టూ అందరు కావాలని చేరి బయపెడుతున్నట్టుగా అనిపించింది ఆ వాతావరణం. చావంటే ఇదేనెమో శవం ముందు గుడంబా తాగి మైకంతో పిచ్చిగా ఎగురుతున్నారు.. నా చేయిని ఎవరో దొరక బుచ్చుకొని ఆ గుంపులో నడిపించుకు పోతున్నారు. ఎంత తలెత్తి చూసిన మోసుకేల్తున్న శవం నాకు కనిపించట్లేదు నా ముందు వెనకా నా చుట్టూ అంత జనం వీధి అంత కిక్కిరుసుకుంది కొద్ది సేపటి తరువాత అందరు ఆగిపోయారు నేను అమ్మ బాపు అన్నయ అక్కయ కోసం వెతుకుతూ జనాలను తోసుకుంటూ ముందుకు నడిచా అక్కయ కనిపించింది మా చిన్నమ్మను పట్టుకొని. బాపు పొగలు కక్కుతున్న కుండ ని పట్టుకొని మెడలో దండ వేసుకొని ఉన్నాడు. బాపు పక్కనే అన్నయ్య. నాలుగు పక్కల పట్టుకున్న వారు నెమ్మదిగా మూడు బాటల కాడ దింపారు. ముందు బాపు వెళ్లి పాడే మీద పడుకున్న బాపమ్మ చెవిలో ఏదో మాట్లాడి వచ్చాడు. వరుసగా ఒకరి తరువాత ఒకరు వెళ్లి వస్తున్నారు. నా చూపులు మాత్రం అమ్మని వెతుకుతున్నాయి అమ్మ మా ఇంకో బాపమ్మ తో ఉంది. చాల సేపటినుండి ఎడుస్తున్నట్టుంది కావచ్చు మొహమంత పూర్తిగా వాలిపోయింది. అమ్మ కూడా వెళ్లి చాల సేపు చెవిలో ఏదో చెప్తూ ఏడ్చుకుంటూ తనని పట్టుకుంది. అందరు దూరం జరిపి పాడే ఎత్తారు. స్మశానం లో కట్టెల మీద పడుకోబెట్టారు కొద్ది కొద్దిగా అంటుకొని కాసేపటికి పెద్ద మంటలో తానేక్కడ ఉందో కనపడలేనంతగా కలిసిపోయింది.

చనిపోవడమంటే ఇదేనెమో అనుకుంటూ అందరం కలిసి బద్రకాలి చెరువుకి వెళ్లాం అక్కడే స్నానాలు కానిచ్చి ఇంటికి చేరుకున్నాం.. ఓ మూలకి కూర్చున్న ఆశ్చర్యంగా పోయిన బాపమ్మ జ్ఞాపకమై ఇంకా పిడికిల్లో బంది అయి ఉంది కొత్త ఆటానా రూపంలో.

ఇక అక్కడినుండి మొదలు, ఇద్దరు తాతలు, మా ఇంకో బాపమ్మ, మా అమ్మ వాళ్ళ నాయన అందరు అందరు చివరి రోజుల్లో మా అమ్మ సేవని అందుకున్న వాళ్ళే ఒక్కొక్కరుగా కాలం చెల్లుతుంటే చావంటే ఇదేనేమో అని అనుకోవడం ఇక అలవాటయ్యింది.. అందరు ఏడుస్తున్న కూడా నాకు మాత్రం ఏడుపు రాకపోయేది ఎందుకో తెలిదు..

చావు ను గురించిన ప్రశ్న చాల కాలం చాల మందిని అడిగాను. ఒక్కొక్కరు వారికి తోచినట్టు చెప్పారు.

అదొక ఘడ నిద్ర అని, దేవుడు దగ్గరికి వెళ్లిపోయారని, వారు వేరే దేహం లోకి వెళ్ళారని, మళ్ళీ ఎక్కడో పుట్టారని రక రకాలుగా ఎవ్వరికి తోచిన సమాధానం వారిచ్చేవారు. చిత్రంగా నేను తిరిగి ప్రశించేవాన్ని నువ్వు చెప్పేది ఎంత వరకు నిజం నువ్వేమైన ఇంతకు ముందు చచ్చిపోయి తెలుసుకున్నవా అని..