చిన్నతనంలో పి.సుశీల పాట విన్నప్పుడు ఎవరో అందమైన అమ్మాయి పాడుతున్నది అనిపించేది. అందం అంటే ఏవిటి అంటే సుశీల పాడిన కొన్ని పాటలు గుర్తొస్తాయి ఇప్పటికీ.
అలాగే లలితం, మృదులం అంటే బాలసరస్వతి గానం, మాధుర్యం అంటే జిక్కీ కంఠం ..
వారి పాటలను విన్నప్పుడు ఆయా విశేషణాలు గుర్తురావడమే కాక, ఆమాటలకు వారి కలస్వనాలు నిర్వచనాలుగా గోచరిస్తాయి.
మంగళంపల్లి బాలమురళీ కృష్ణ చిన్ననాడు పాడుతున్నప్పుడు అచ్చం ఒక అమ్మాయి పాడుతున్నంత బాగా ఉండేదని చెప్పుకునేవారని ఆయనను దేవుడిగా కొలిచే ఒక శాస్త్రీయసంగీతాభిమాని మిత్రుడు చెప్పేవాడు.
ఇక్కడ నాకో సందేహం కలుగుతూంది. స్త్రీకంఠానికి సహజమైన సౌందర్యసౌకుమార్యాలు కాకుండా ఇంకేమైనా లక్షణం వుందా గాయనీమణుల పాటలో? ముఖ్యంగా భాష, పదజాలం, ఉచ్చారణకు సంబంధించిన సౌలభ్యం, వినే వారిని అకట్టుకునే గుణం?
పాటల గురించేకాక మాటలగురించి అలో చించినా ఇదే ప్రశ్న తలెత్తుతుందొక్కొక్కసారి.
తెలుగుభాష అంటే వారి అమ్మలు, అమ్మమ్మలు, మేనత్తల మాటల నుండే నేర్చుకున్నానని శ్రీపాద సుబ్రహ్మణ్యశాస్త్రి గారు చెప్పిన మాట ఇక్కడ ప్రస్తావించుకోవచ్చు. ఇదే భావాన్ని మల్లాదిరామకృష్ణశాస్త్రిగారు కూడా వెలిబుచ్చడం గమనార్హం. తల్లిని ఆదిగురువుగా తలుస్తారు మనవారు.
అలాగే ఇంగ్లీషు భాష నాకు ఏవైనా అబ్బిందంటే దానికి కారణంగా నేను చిన్నప్పుడు చదివిన బళ్ళో కేరొలిన్ మిస్, బ్రిడ్జెట్ మిస్ అనే ఇద్దరు గొప్ప టీచర్లు గుర్తుకొస్తారు.
లెస్లీ కరోన్ మాట సినిమాలో విన్న తర్వాతే ఫ్రెంచి భాషలోని శబ్దసౌందర్యం తెలిసొచ్చింది.
వినడానికి కటువుగా వుండే జర్మన్ భాష కూడా అక్కడి ఆడవారి మాటలలో చక్కగా ధ్వనిస్తుందనుకుంటాను. మనకు పొరుగునవున్న తమిళం తెలియనివారి చెవులకు అంత సొంపుగా వినబడదు. శివాజీ గణేశన్ మాట్లాడితే మరీ ..
అయితే సుశీల, జానకి పాడిన తమిళపాటలు వింటే ఆభాష శ్రావ్యంగానే అనిపిస్తుంది.
ఒకభాషను సరిగ్గా ఎలా మాట్లాడాలి, ఎలా మాట్లాడితే బాగుంటుందో అని అలోచిస్తే ఎందుకనో ఎక్కువ కలకంఠుల కంఠాలే జ్ఞప్తికొస్తాయి.
ఇది కేవలం నా ఊహా? మీకెవరికైనా ఇలా అనిపించిందా?
గాయకులు పాడగా మాత్రమే వినడం అలవాటైన పాటలను గాయనీమణులు పాడితే మనకు ఏమంత ఇబ్బందిగా అనిపించదు.
కానీ, గాయనీమణుల పాటలను గాయకులు (పెద్ద వయసు వారు) పాడితే ఇబ్బందిగా అనిపించిన సందర్భాలు ఉన్నాయి.
‘నీలి మేఘాలలో ….గాలి కెరటాలలో ‘ పాటను గాయకుల గొంతులో ఊహించడం బాగోదు.
‘కొండగాలి తిరిగింది…గుండె వూసులాడిందీ ‘…ఎవరూ పాడినా బాగానే ఉంటుందేమో?
మీరు చెప్పినట్టు బాల్యం నుండీ కూడా చిరపరచితమైన గొంతులు ఎక్కువ గా స్త్రీలవి అయ్యుండటం కూడా …వారి గాత్ర మాధుర్యాన్ని ప్రతిబింబించే కారణాలు కావచ్చును.
నరేన్. (నారాయణ).
నరేన్ గారు, కృతజ్ఞతలు.
నిజమే… రఫీ, మన్నాడే పాడిన పాటల కన్నా లతా మంగేష్కర్ పాట లోనే హిందీ శ్రావ్యత తొందరగా మనసునాకట్టుకునేది నాకు. ఇంకా చెప్పాలంటే, కిషోర్ కుమార్ పాడిన.. phoolon ka taaron ka sab ka kehna hein నా చిన్నతనం లో నాకు పూర్తిగా మనసుకు దగ్గర అయిన మొట్టమొదటి హిందీ పాట!
సుశీల, జిక్కీ, జానకి ఎవరికి వారిదే ప్రత్యేకమైన శ్రావ్యత
జిక్కి గొంతులో వున్న కొంటెతనం మళ్ళీ ఇతర గాయనీమణుల్లో అంతగా కనిపించదనిపిస్తుంది నాకు.
కానీ కొన్ని పాటల్లో ఘంటసాల గారి గొంతు వింటే, మనసు దోరజామపండు ని కసుక్కున కొరికితే నాలుక అంచున దాని రుచికి జివ్వుమన్నట్టు అనిపించేది.. ఉదాహరణకి.. కోలుకోలోయన్న, గోరొంక కెందుకో కొండంత అలక, ఇక మది శారదా దేవి మందిరమే, రసిక రాజ తగు వారము కాదా.. ప్రత్యేకం గా యీ పాటల్లో ఆయన ఉచ్హారణ, రాగ స్వర నిబద్ధత నాకు గాయనీ మణుల్లోనూ వున్నటు అనిపించదు.
మరి మగవారికి కలకంఠుల శ్రావ్యతలు మనసునాకట్టుకున్నట్టు.. ఇది కూడా ఒక ఆలోచించదగ్గ అంశమేమో..
ఇంకా చెప్పాలీ అంటే, శొభా రాజుగారి అన్నమాచార్య కీర్తనలంటే గౌరవమే గానీ.. ఎక్కువగా బాల క్రిష్ణ ప్రసాద్ గారి గొంతులో అవి వినడానికి ప్రిఫర్ చేస్తాను..
ఆఖరుగా ఒక చిన్న విన్నపం.. నో జెండర్ బయాస్ ఇన్ దిస్..
జయశ్రీ గారు, పాటలు మాత్రమేకాక సంభాషణల విషయంలో కూడా మగువల కంఠాలేకాక మాటతీరు చాలా భాషల అందాలను వెలికి తీసుకువస్తాయని నాకు అనుభవంలో తెలిసి వచ్చిన విషయం. ఇలా వేరెవరికైనా అనిపించిందా అని ఆసక్తి.
మీరు చెప్పిన జెండర్ బయాస్ వల్ల మగవారికి ఇలా అనిపిస్తుందేమో అనేది నాకు కూడా తోచిన ఒక కారణం. ఇది కాక మరేదైనా కారణం వుందా అనేది మరో ప్రశ్న.
ఉదాహరణకి పాశ్చాచ్య శాస్తీయ పరిశోధనలు లాంగ్వేజ్ స్కిల్స్ ఆడపిల్లలకు ఎక్కువ వుంటాయని అంటున్నాయి. మా పాపలు, వాళ్ళ స్నేహితులు కలిసినప్పుడు వాళ్ళ ఎడతెరిపిలేని మాటలువింటే అది ఖచ్చితంగా నిజమే అనిపిస్తుంది.
ఆకట్టుకునే గుణానికి పాడే వారి జెండర్ కి సంబంధం ఉంటుందా? ఆలోచించాల్సిన విషయమే!
నేను కూడా అన్నమాచార్య కీర్తనలు బాలక్రిష్ణ ప్రసాద్ గారి గొంతులో వినడానికే ప్రిఫర్ చేస్తాను. ఆయన స్వరంలో ఒక డివినిటీతో కూడుకున్న మాధుర్యం లాంటిదేదో ఉంటుంది. అదేమిటో చెప్పటం కొద్దిగా కష్టమే. ఒక గాయని/గాయకుని స్వరం ఒకరికి ఎందుకు నచ్చుతుందో/నచ్చదో చెప్పటం కొద్దిగా కష్టమే. పాటల genre ని బట్టి కూడా నచ్చడం నచ్చక పోవడం ఉంటుందేమో? నా మటుకు నాకైతే గాయని/గాయకునికి శ్రోతకి మధ్య compatibility కూడా ఉండాలనిపిస్తుంది. ఏడుపు పాటలంటే ఇష్టముండే వాళ్లకు ఆ ఏడుపు పాటలు ఎవరి గొంతులో బాగుంటాయో ఆ గాయకులంటేనే ఇష్టముంటుంది
అలాగే, కొన్ని పాటలు కొంత మంది గొంతుల్లోనే బాగుంటాయి. “ఓలమ్మి తిక్క రేగిందా” అనే పాట యేసుదాసు గొంతులో కానీ, బాలకృష్ణ ప్రసాద్ గొంతులో కానీ ఊహించుకోలేం. అలాగే బూపెన్, యేసుదాసు పాడే పాటలు వేరే వాళ్ళ గొంతులో వినగలమా?
పాడే వారి జెండర్ కంటే ఎక్కువ వినే వారి మూడ్, అభిరుచిని బట్టి కూడా నచ్చడం నచ్చక పోవడం ఉంటుందేమో?
అదేమిటో గాని సుక్విందర్ సింగ్ ఎంత మంచి పాట పాడినా నా చెవులకు ఎక్కదు
రవిగారు, కృతజ్ఞతలు.
స్వరం స్వరమాధుర్యం విషయానికి వస్తే కలకంఠీ కమనీయ స్వరానికి,పురుషుల గంభీర స్వరానికీ కారణం హార్మోన్ల ప్రభావమే. పాట ఎవరు పాడినా ఆనంద యోగ్యమే. అయితే పుట్టగానే మొదలు వినే స్వరం మృదు మధుర లలితమైన అమ్మ స్వరం కనక స్త్రీల స్వరం మాధుర్యం మనసులో హత్తుకుపోతుంది.
ముఖేష్ స్వరంలోని విషాదం ఏ గాయనీ మణులూ పలికించలేరని నా కనిపిస్తుంది. పాత భావం ప్రభావం శ్రోతల మీద ఉంటుంది. చిన్నప్పుడంతా కృష్ణ శాస్త్రి లలితా సంగీతం పాటలు వినెందుకు ప్రాణం కొట్టుకు పోయేది.
నిజమే కాస్త పరిశీలనగా గమనిస్తే అమ్మాయిలకు మాటలు త్వరగా వస్తాయి, శాస్త్రీయంగా కూడా అమ్మాయిలది problem solving attitude,అబ్బాయిలది escaping tatwam .వేలి కొసలు, స్వరపేటిక , భాష అమ్మాయిల స్వంతం. HARD WORK, MUSCULAR STRENGTH అబ్బాయిలకు ఎక్కువ. అయితే అబ్బాయిలకైనా అమ్మాయిలకైనా IQ LEVEL అమ్మదే వస్తుందంటారు. చదువు వేరు IQ LEVEL వేరు.
వోకల్ కార్డ్స్ మీద కూడా హార్మోన్ ల ప్రభావం ఉండటం వల్లే కొందరు పాడగలరు కొందరు పాడలేరు.
మాటలో మాధుర్యం మెత్తదనం సాఫ్ట్నెస్ వల్ల వస్తుంది
అన్నమాచార్య కీర్తనల ప్రసక్తి వచ్చినప్పుడు శోభారాజు, బాలకృష్ణ ప్రసాద్ లను పేర్కొన్నారు కానీ ఎమ్మెస్ సుబ్బులక్ష్మి గురించి ఎవ్వరూ మాట్లాడకపోవటం కొంచెం ఆశ్చర్యాన్ని కలిగించింది. నానాటి బదుకు నాటకమూ(రేవతి రాగం), ఒకపరికొకపరి ఒయ్యారమై (ఖరహర ప్రియ), ఎంత మాత్రమున ఎవ్వరు తలచిన(బృందావనీ సారంగ్),చేరి యశోదకు శిశువితడూ(?బేహాగ్) మొదలైన ఎన్నో కీర్తనలను ఆమె అద్భుతంగా పాడారు. వీటిలో ఎక్కువ వరకు కీర్తనలకు సంగీతం కూర్చిన వారు నేదునూరి కృష్ణమూర్తిగారు. ఒక్క నానాటి బదుకు అనే కీర్తనకు స్వరాలు కూర్చినందుకే ఆయనకు కలైమామణి బిరుదునివ్వవచ్చుఅని అన్నారట సుబ్బులక్ష్మి గారు!
చేరి యశోదకు శిశువితడూ అనే అన్నమాచార్య కీర్తన మోహన రాగంలో వుంది, బేహాగ్ రాగంలో కాదు. నిన్నటి
నా వ్యాఖ్య లోని పొరపాటుకు చింతిస్తున్నాను. ఇక చర్చనీయాంశమైన అసలు విషయానికి వస్తే పురుషుల కంఠాల కన్న
స్త్రీల కంఠాలు ఎక్కువ appealing గా,impressive గా వుండే అవకాశముందనే విషయాన్ని బహుశా కాదనలేము.
కాని స్త్రీల కంఠం వలె సున్నితంగా, మధురంగా వున్న పురుష కంఠాలు లేకపోలేదు. ఆ కోవలోని చెప్పుకోతగిన వాటిలో కిరాణా
ఘరానాకు చెందిన ఉస్తాద్ అబ్దుల్ కరీంఖాన్ గారి కంఠం ఒకటి. ఉస్తాద్ బడేగులామలీ ఖాన్, పండిత్ కుమార్ గంధర్వల కంఠస్వరాలు కూడా అక్కడక్కడ అచ్చం స్త్రీల కంఠస్వరాల్లా వుంటాయి.
స్వాతిగారు, ఎలనాగగారు, కృతజ్ఞతలు.