సామాజిక సమస్యలపై సినిమాలు తీయడంలో నిపుణుడైన “బిమల్ రాయ్” దర్శకత్వంలో వచ్చిన సినిమా “సుజాత(1959)”. అంటరానితనం ప్రబలంగా ఉన్న అప్పటి రోజుల్లో, అది నేరమని చెప్తూ, ఆ జాడ్యాన్ని విమర్శిస్తూ, ‘అంటరానితనం’ ముఖ్య నేపథ్యంగా తీసిన చిత్రమిది. సుబోధ్ ఘోష్ అనే ప్రముఖ బెంగాలి రచయిత రచించిన కథ ఆధారంగా ఈ చిత్రం తయారైంది. సుబోధ్ రాసిన మరెన్నో కథలు హిందీ, బెంగాలీ సినిమాలుగా రూపొందాయి. 1959లో మూడవ జాతీయ ఉత్తమ చిత్రంగా ఎన్నికవటంతో పాటుగా, నాలుగు ఫిల్మ్ ఫేర్ అవార్డ్ లను కూడా ఈ చిత్రం సంపాదించుకుంది. కాన్స్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ లో కూడా ప్రదర్శింపబడింది.
సుజాత అనే ఒక హరిజన బాలిక బ్రాహ్మల ఇంట పెరుగుతుంది. కానీ సమాజంలో అంటరానిదనే హేళనకూ, అపహాస్యానికీ గురవుతూ వేదన పడుతుంది ఆమె. పెంచిన తల్లి సైతం ఆమెను కుమార్తెగా అంగీకరించలేకపోతుంది. తను వాళ్ళ “కూతురు లాంటిది” అన్న మాట తల్లిదండ్రుల నోట విన్నప్పుడల్లా తల్లడిల్లిపోతూంటుంది సుజాత. పెంచిన తల్లిదండ్రుల బంధువర్గంలోని ఒక బ్రాహ్మణ యువకుడు అధీర్ ఆమెను ఇష్టపడతాడు. ఆమెలోని సహజత్వమే ఆమెకు ఆభరణం అనీ, తనని పెళ్ళిచేసుకొమ్మనీ అడుగుతాడు. ఒక స్త్రీగా సుజాత అధీర్ ప్రేమను అంగీకరిస్తుంది. మనసు అతని సాంగత్యాన్ని కోరినా, తన చెల్లెల్ని అతనికిచ్చి చెయ్యాలని తల్లి ఆరాటపడుతోందని తెలిసాకా, పెంచినవారి కోసం తన ప్రేమను త్యాగం చెయ్యాలనుకుంటుంది సుజాత. చివరికి ఏమయ్యిందన్నది మిగిలిన కథ. “సుజాత” గా సహజనటి నూతన్, అధీర్ బాబుగా సునీల్ దత్ చక్కని నటన కనబరుస్తారు.
తన చిత్రాల్లో నాయికకు తగినంత గౌరవాన్ని ఇస్తూ, అతి తక్కువ సంభాషణలతో ప్రకృతి, వర్షం, సంగీతం – ఈ మూడింటి ద్వారా నాయిక భావాలను తెలపడం బిమల్ రాయ్ కళాదృష్టికి నిదర్శనం. ఈ చిత్రంలో కూడా చాలా సన్నివేశాల్లో సుజాత మనోభావాలను ఈ మూడింటి ద్వారానే నేర్పుగా తెలియజేస్తాడు దర్శకుడు. ఎస్.డి.బర్మన్ సంగీతాన్ని అందించారు. ఎస్.డి.బర్మన్ స్వయంగా పాడిన “సున్ మేరే బంధూరే”, గీతా దత్ పాడిన “నన్హీ కలీ సోనే చలీ”, ఆశా భోంస్లే పాడిన “కాలీ ఘటా ఛాయ్” పాటలు చాలా బాగుంటాయి. ఇవి కాక “జల్తే హై జిస్కే లియే” అనే ‘ఫోన్ పాట’ నాకు చాలా ఇష్టం. అధీర్ ప్రేమను అంగీకరించి ఇంటికి వచ్చిన వెంఠనే తల్లి తనకు ఒక హరిజనుడితో వివాహాన్ని కుదిర్చిందని తెలిసి సుజాత బాధపడే సమయంలో అధీర్ ఈ ప్రేమగీతాన్ని ఆమెకు ఫోన్ లో వినిపిస్తాడు. కన్నీరు నిండిన కళ్ళతో, బాధతో అధీ ఉత్సాహంగా పాడే ఈ పాటను మౌనంగా వింటుంది సుజాత. అప్పటి సినిమాల్లో ‘ఫోన్ లో పాట’ ఒక ప్రయోగమే అయ్యుంటుంది.
విలక్షణ గాయకుడు తలత్ మెహ్మూద్ హిట్ సాంగ్స్ లో ఒకటైన ఈ గీతాన్ని రచించినది దాదా సాహెబ్ ఫాల్కే పురస్కార గ్రహీత, ప్రముఖ ఉర్దూ కవి, సినీ గేయ రచయిత మజ్రూహ్ సుల్తాన్ పురి. మరి ఈ ప్రణయగీత వాక్యార్థం తెలుసుకుందామా మరి…
जलते हैं जिसके लिए..
जलते हैं जिसके लिए, तेरी आँखों के दिए
ढूँढ लाया हूँ वोही गीत मैं तेरे लिए
जलते हैं जिसके लिए..
నీ కనులు జ్యోతులై దేనికొరకైతే ప్రకాశిస్తాయో
అదే పాటను నే వెతికి తెచ్చాను నీ కోసం..
దేనికొరకైతే ప్రకాశిస్తాయో..
दर्द बनके जो मेरे दिल में रहा ढल न सका
जादू बनके तेरी आँखों में रुका चल न सका
आज लाया हूँ वही गीत मैं तेरे लिए
जलते हैं जिसके लिए..
నా మనసులో తీరని వేదనై ఉండిపోయి
నీ కనులలో ఇంద్రజాలమై నిశ్చలంగా నిలిచిపోయిన
అదే పాటను నేనీవేళ తెచ్చాను నీ కోసం..
దేనికొరకైతే ప్రకాశిస్తాయో..
दिल में रख लेना इसे हाथों से ये छूटे न कहीं,
गीत नाज़ुक है मेरा शीशे से भी टूटे न कहीं
गुनगुनाऊँगा यही गीत मैं तेरे लिए
जलते हैं जिसके लिए..
చేజారకుండా మనసులో పెట్టుకో ఈ పాటను
గాజు కన్నా నాజూకైన నా పాటను పగులనీయకు
మళ్ళీమళ్ళీ ఇదే పాటను నేనాలపిస్తాను నీ కోసం
దేనికొరకైతే ప్రకాశిస్తాయో..
जब तलक न यॆ तेरे रस के भरे होंटों से मिले,
यूँही आवारा फिरेगा ये तेरी जुल्फों के तले
गाये जाऊँगा यही गीत मैं तेरे लिए
जलते हैं जिसके लिए..
తేనెలూరే నీ పెదవులను చేరనంతవరకూ
ఇలా అగమ్యంగా నీ కురుల అంచున దోబూచులాడుతుందది
ఇదే పాటను నే పాడుతూనే ఉంటాను నీ కోసం..
దేనికొరకైతే ప్రకాశిస్తాయో..
——————————
ఈ పాటను ఇక్కడ చూడవచ్చు: http://www.youtube.com/watch?v=3X-zFcDGcZM
“సుజాత” పూర్తి సినిమాను ఇక్కడ చూడవచ్చు: https://www.youtube.com/watch?v=r1VDjZReGLo
చాలా చక్కని అనువాదం తృష్ణ గారు.ఈ పాట నాకు చాలా ఇష్టం..:-)
thanks nagini garu.
“కాలీ ఘటా ఛాయ్” పాట నాకు ఇష్టమండీ,ఎందుకో తెలీదు కానీ నేను చాలా ఎక్కువసార్లు విన్న పాటల్లో అదొహటి.
అప్పటి సినిమాల్లో ‘ఫోన్ లో పాట’ ఒక ప్రయోగమే అయ్యుంటుంది.
మరే నిజమే.
పాట గురించి ఎప్పటిలాగే అనువాదం “గాజు కన్నా నాజూకైన నా పాటను పగులనీయకు” అన్నట్టుగా మీ లెక్కలోనే సాగింది
పప్పు గారూ, “కాలీ ఘటా ఛాయ్” నాక్కూడా ఇష్టమండి. సితార్,నూతన్,వాన,ఆకుల కదలికలు.. అన్నీ చాలా బాగుంటాయి.
ధన్యవాదాలు.
తలత్ వాయిస్ చిరుకంపం గలిగినట్టు అనిపించినాకుపెద్దగా నచ్చేదికాదు.పాట అర్ధం తెలిసిన తరువాత విటుంటే ఆ అనుభూతివేరు.చాలా బాగున్నది.
thanks indira gaaru.
తృష్ణ గారూ,
ఈ పాట నాకు చెప్పలేనంత ఇష్టం. ముఖ్యంగా నూతన్ ఈ పాట దగ్గర చేసిన నటన అపూర్వం. పాట గాని, మాట గాని లేకుండా, ఆమె కళ్లలోనూ, పమిటకొంగు అడ్డుచేసుకుని దుఃఖాన్ని దిగమింగుకుంటున్నప్పుడూ, ఆమె ప్రకటించిన భావాలూ, చూపిన అభినయమూ తెలుగులో సావిత్రి నటనకు ఎంతమాత్రం తీసిపోనివి. తలత్ మెహమూద్ సంగతి చెప్పనక్కరలేదు.
ఇలాంటి పాటలు పాడడంలో అతను రారాజే.
అభివాదములతో
@nsmurty: మూర్తి గారూ,నూతన్ లోని సింప్లిసిటి యే ఆమె అభినయానికి అందాన్నిస్తుందేమో అనిపిస్తుందండి నాకు. మీరు చెప్పిన ప్రతిమాటా సత్యం.
ధన్యవాదాలు.
మీరు వ్రాసిన పాట నేపథ్యం, మీ అనువాదం బావుంది తృష్ణ గారు!
thank you suresh gaaru.
చిన్నప్పుడు స్కూలుకు తయారయ్యే హడావుడి లో కూడా పొద్దున్నే భూలే బిస్రే గీత్ లో ఎనిమిదీ పదికి తరచుగా వినిపించే పాటను విని మరీ కదిలే వాళ్లం.
తలత్ గొంతులోని బాధ, అందులోని మాధుర్యం అనుభవిస్తే గాని అర్థం కావు. నాకెంతో ఇష్టమైన పాట
@సుజాత: అవునా? తలత్ గొంతులోని వేదన, ఒకరకమైన వణుకు అతని ప్రత్యేకతలు కదా..
ధన్యవాదాలు.
ఎప్పటినించొ చూడాలి అనుకుంటూ వాయిదా వేస్తున్న సినిమా ఇది.. మూవీ లింక్కి మాత్రం బోల్డన్ని ధన్యవాదాలు!
పాట చాలాసార్లు విన్నాను, సునీల్దత్ చాలా నచ్చేస్తాడు. అతని ఆనందం.. నూతన్ విచారం ఎందుకో అర్ధమయ్యేవి కాదు. ఇప్పుడు తెలిసింది! )
@nishi, వెంఠనే వీలుచూసుకుని చూడండి. చక్కని సినిమా. “ఈ పాట, కాలీ ఘటా ఛాయే..” రెండూ మనసు దోచేస్తాయి.
thank you
చాలా బాగుందండీ పరిచయం, వాక్యార్ధం !!
“తన చిత్రాల్లో నాయికకు తగినంత గౌరవాన్ని ఇస్తూ, అతి తక్కువ సంభాషణలతో ప్రకృతి, వర్షం, సంగీతం – ఈ మూడింటి ద్వారా నాయిక భావాలను తెలపడం బిమల్ రాయ్ కళాదృష్టికి నిదర్శనం”
ఈ synopsis ఇంకా బాగుంది .
@రామ్: thanks ram gaaru.